Book Appointment Now
مراقبت‌های پس از تجاوز جنسی و پیشگیری از عفونت‌های منتقله جنسی
تجاوز جنسی یکی از آسیب‌زاترین تجارب برای قربانی است که می‌تواند پیامدهای جسمی، روانی و اجتماعی عمیقی داشته باشد. قربانیان تجاوز جنسی نه تنها با آسیب‌های فیزیکی مواجه می‌شوند، بلکه ممکن است دچار اختلالات روان‌شناختی نظیر اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) نیز شوند. یکی از نگرانی‌های مهم پس از تجاوز جنسی، خطر ابتلا به عفونت‌های منتقله جنسی (STIs) و بارداری ناخواسته است. در این مقاله از سایت دکتر ابوئی، به اقدامات ضروری پس از تجاوز جنسی برای پیشگیری از این عفونت‌ها و حمایت از قربانیان پرداخته می‌شود.
مراقبت‌های فوری پزشکی
اولین اقدام پس از تجاوز جنسی، مراجعه فوری به مراکز درمانی است. در این مراکز، قربانی تحت معاینه پزشکی دقیق قرار می‌گیرد تا آسیب‌های جسمی شناسایی و درمان شوند. معاینه پزشکی شامل بررسی جراحات خارجی و داخلی، ثبت شواهد قانونی (در صورت تمایل قربانی) و انجام آزمایش‌های لازم برای تشخیص عفونت‌های منتقله جنسی است.
- جمع‌آوری شواهد قانونی: پزشکان و پرستاران آموزش‌دیده با رعایت اصول اخلاقی و حفظ حریم خصوصی قربانی، نمونه‌هایی مانند مو، خون، و ترشحات بدن را جمع‌آوری می‌کنند. این شواهد در صورت تصمیم قربانی برای پیگیری قانونی، می‌تواند بسیار مهم باشد.
- درمان آسیب‌های جسمی: هرگونه جراحت یا زخم باید به‌سرعت درمان شود. در مواردی که جراحات داخلی وجود دارد، ممکن است نیاز به جراحی یا مداخلات تخصصی باشد.
پیشگیری از عفونت‌های منتقله جنسی
برای پیشگیری از ابتلا به STIs، مراقبت‌های پزشکی شامل موارد زیر است:
- پیشگیری از HIV: استفاده از درمان پیشگیری پس از تماس (PEP) که شامل مصرف داروهای ضدویروسی به مدت ۲۸ روز است. این درمان باید حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از تجاوز آغاز شود. مطالعات نشان داده‌اند که PEP می‌تواند خطر ابتلا به HIV را تا ۸۰٪ کاهش دهد.
- پیشگیری از هپاتیت B: در صورت عدم واکسیناسیون قبلی، تزریق واکسن هپاتیت B انجام می‌شود. در برخی موارد، تزریق ایمونوگلوبولین هپاتیت B نیز برای ایمنی سریع‌تر توصیه می‌شود.
- پیشگیری از سیفلیس، سوزاک و کلامیدیا: تجویز آنتی‌بیوتیک‌های مناسب مانند سفالوسپورین‌ها و داکسی‌سایکلین می‌تواند از ابتلا به این عفونت‌ها جلوگیری کند. آزمایش‌های تکمیلی نیز برای اطمینان از عدم آلودگی انجام می‌شود.
- غربالگری و پیگیری: قربانیان باید طی چند هفته پس از تجاوز تحت آزمایش‌های مجدد برای STIs قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که هیچ عفونتی منتقل نشده است.
پیشگیری از بارداری ناخواسته
در صورتی که احتمال بارداری وجود داشته باشد، پزشک ممکن است قرص‌های پیشگیری از بارداری اضطراری (مانند قرص‌های لوونورژسترل یا اولیپریستال) را تجویز کند که در صورت مصرف در ۷۲ ساعت اول پس از تجاوز مؤثر هستند. این قرص‌ها می‌توانند خطر بارداری ناخواسته را تا ۸۵٪ کاهش دهند.
- قرار دادن IUD: در برخی موارد، استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) ظرف ۵ روز پس از تجاوز می‌تواند به عنوان یک روش مؤثر پیشگیری از بارداری عمل کند.
حمایت روانی و مشاوره
پیامدهای روانی تجاوز جنسی بسیار جدی هستند و نیاز به توجه ویژه دارند. قربانیان ممکن است دچار احساساتی نظیر ترس، شرم، گناه و خشم شوند. ارائه حمایت‌های روان‌شناختی می‌تواند به قربانی کمک کند تا با این احساسات کنار بیاید و فرآیند بهبودی را طی کند.
- مشاوره روان‌شناختی: جلسات مشاوره فردی یا گروهی می‌تواند به قربانیان کمک کند تا تجربیات خود را پردازش کنند و راهکارهایی برای مقابله با پیامدهای روانی بیابند.
- حمایت‌های اجتماعی: وجود شبکه‌های حمایتی شامل خانواده، دوستان و گروه‌های پشتیبانی می‌تواند نقش مهمی در بهبودی قربانی ایفا کند.
- درمان‌های تخصصی: در مواردی که قربانی دچار اختلالات شدید روانی مانند PTSD می‌شود، مداخلات درمانی تخصصی نظیر رفتاردرمانی شناختی (CBT) توصیه می‌شود.
پیگیری‌های بعدی
مراجعات پیگیری پزشکی برای بررسی وضعیت سلامت قربانی بسیار مهم است. این پیگیری‌ها شامل:
- آزمایش‌های مجدد برای STIs: انجام آزمایش‌های تکمیلی در هفته‌های بعد از تجاوز برای اطمینان از عدم ابتلا به عفونت‌ها.
- پیگیری وضعیت روانی: ارزیابی وضعیت روان‌شناختی قربانی و ارائه مشاوره‌های لازم.
- بررسی وضعیت واکسیناسیون: اطمینان از دریافت کامل واکسن‌های مورد نیاز مانند هپاتیت B.
نقش آموزش و آگاهی
افزایش آگاهی عمومی درباره تجاوز جنسی و مراقبت‌های پس از آن می‌تواند به کاهش آسیب‌های ناشی از این تجربه کمک کند. آموزش‌های مناسب در مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز اجتماعی می‌تواند افراد را درباره خطرات، روش‌های پیشگیری و حمایت‌های موجود آگاه سازد.
- آموزش‌های پیشگیرانه: آموزش مهارت‌های ارتباطی سالم، تشخیص علائم خطر و راهکارهای مقابله با موقعیت‌های ناامن.
- آگاهی درباره حقوق قربانیان: اطلاع‌رسانی درباره حقوق قانونی قربانیان تجاوز جنسی و دسترسی به خدمات حمایتی.
نتیجه‌گیری
رسیدگی سریع و جامع به قربانیان تجاوز جنسی نه تنها به جلوگیری از عفونت‌های منتقله جنسی کمک می‌کند بلکه می‌تواند نقش مهمی در بهبود سلامت روانی و جسمی آن‌ها داشته باشد. ارائه خدمات پزشکی، مشاوره روان‌شناختی و حمایت‌های اجتماعی، به همراه افزایش آگاهی عمومی می‌تواند در کاهش آسیب‌های ناشی از این تجربه تلخ مؤثر باشد. مهم است که جامعه با همدلی و درک نسبت به قربانیان برخورد کند و محیطی امن برای حمایت و بهبودی آن‌ها فراهم آورد.
