Book Appointment Now
ویویان توماس: نجاری که قلب‌ها را نجات داد
ویویان توماس (Vivien Thomas) یکی از چهره‌های برجسته و فراموش‌نشدنی در تاریخ پزشکی جهان است؛ مردی که با وجود نداشتن تحصیلات دانشگاهی و قرار گرفتن در دل تبعیض نژادی، توانست یکی از مهم‌ترین روش‌های جراحی قلب را طراحی کند و جان هزاران کودک را نجات دهد. داستان او نه فقط داستان علم، بلکه داستان ایستادگی، استعداد، و انسان‌دوستی است. در این مقاله از سایت دکتر ابوئی به بررسی این موضوع میپردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
زندگی ابتدایی و ورود به دنیای علم
ویویان تئودور توماس در ۲۹ اوت ۱۹۱۰ در ایالت لوئیزیانای آمریکا به دنیا آمد. در دوران نوجوانی، آرزوی پزشک شدن را در سر داشت، اما وقوع رکود بزرگ اقتصادی (Great Depression) مانع ادامه تحصیل او شد. برای تأمین هزینه‌های زندگی، توماس به شغل نجاری روی آورد. این مهارت دستی بعدها در دقت جراحی‌های او بسیار مؤثر واقع شد.
در سال ۱۹۳۰، سرنوشت مسیرش را تغییر داد؛ توماس به عنوان دستیار آزمایشگاه در دانشگاه وندربیلت استخدام شد و در آنجا با دکتر آلفرد بلالوک، یکی از چهره‌های برجسته جراحی، آشنا شد. دکتر بلالوک به‌سرعت استعداد توماس در کار آزمایشگاهی و درک سریع مسائل پزشکی را تشخیص داد و از او خواست تا به تیمش بپیوندد.
شاهکار علمی: درمان “سندرم کودک آبی”
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای ویویان توماس، همکاری با دکتر بلالوک و دکتر هلن تاسیک در طراحی روشی برای درمان “سندرم کودک آبی” بود. این بیماری یک نقص مادرزادی قلبی است که مانع از ورود خون کافی به ریه‌ها می‌شود و باعث می‌شود پوست نوزادان به رنگ آبی درآید.
روش جراحی: شنت بلالوک-تاسیک-توماس
توماس با آزمایش‌های متعدد روی سگ‌ها، موفق شد روشی نوآورانه برای اتصال سرخرگ ساب‌کلاوین به سرخرگ ریوی طراحی کند که به خون اجازه می‌داد به ریه‌ها برسد و اکسیژن کافی دریافت کند.
این روش که بعدها به عنوان “شنت بلالوک-تاسیک-توماس” شناخته شد، اولین عمل موفق جراحی قلب در کودکان به حساب می‌آید.
در روز اولین جراحی انسانی، ویویان توماس در اتاق عمل حضور داشت و به دکتر بلالوک کمک می‌کرد چون او به تنهایی قادر به اجرای دقیق این تکنیک نبود. این در حالی بود که توماس هیچ مدرک پزشکی نداشت، اما مهارتش بالاتر از بسیاری از جراحان حرفه‌ای بود.
موانع و تبعیض‌ها
با وجود مهارت‌های خارق‌العاده‌اش، ویویان توماس سال‌ها با حقوق اندک و عنوان شغلی پایین‌تر از شایستگی‌اش کار کرد. در مدتی از دوران کاری‌اش، حتی به عنوان “سرایدار” در سیستم ثبت شده بود. تبعیض نژادی گسترده مانع از به رسمیت شناخته شدن کارهای او شده بود.
اما او هیچ‌وقت دست از تلاش برنداشت و به عنوان مربی جراحان، به بسیاری از پزشکان جوان آموزش می‌داد؛ پزشکانی که بعدها از جراحان مشهور آمریکا شدند.
افتخارات دیرهنگام
در نهایت، در سال ۱۹۷۶، دانشگاه جانز هاپکینز به ویویان توماس مدرک دکترای افتخاری اعطا کرد و او را به عنوان استاد جراحی منصوب نمود. این یکی از معدود دفعاتی بود که دانشگاهی معتبر، جایگاه علمی کسی را به رسمیت می‌شناخت که هیچ مدرک رسمی دانشگاهی نداشت.
در سال‌های اخیر، نام او به طور رسمی در کنار بلالوک و تاسیک، به عنوان یکی از بنیان‌گذاران روش “شنت قلبی” ثبت شده است.
میراث و تأثیرات فرهنگی
زندگی ویویان توماس الهام‌بخش فیلم‌ها و مستندهای زیادی شده است. فیلم تلویزیونی “Something the Lord Made” که توسط HBO ساخته شد، داستان زندگی او را با بازی Mos Def در نقش توماس به تصویر کشیده است. همچنین مستند “Partners of the Heart” توسط PBS ساخته شد و جزئیات فعالیت‌های علمی و شخصی او را روایت می‌کند.
نتیجه‌گیری
ویویان توماس نمونه‌ای زنده از این حقیقت است که استعداد، پشتکار، و نیت خیر می‌تواند حتی بزرگ‌ترین موانع را از سر راه بردارد. او با وجود محدودیت‌های اجتماعی، اقتصادی، و آموزشی، به یکی از پایه‌گذاران مهم جراحی قلب مدرن تبدیل شد و نقش غیرقابل انکاری در نجات جان هزاران کودک داشت.
نام ویویان توماس، نماد توانمندی انسان در عبور از مرزهاست.
